Το χρυσό γλυπτό από το ηχόχρωμα της φωνής της Μαρίας Κάλλας κοσμεί εδώ και λίγες μέρες την κρατική Οπερα του Ντουμπάι και ο σπουδαίος Ελληνας εικαστικός Νίκος Φλώρος κάνει υπερήφανη την Ελλάδα στη φουτουριστική μητρόπολη του κόσμου, της δύναμης, του πλούτου και του οράματος, στην πόλη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, των πετρελαίων, του πολυτελούς τουρισμού.
- Aπό τη Μαρία Ανδρέου
Δίπλα στον υψηλότερο ουρανοξύστη του κόσμου, το Mπουρτζ Χαλίφα, απέναντι από το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο του κόσμου, το Dubai Mall, και μπροστά στην τεχνητή λίμνη με τα περισσότερα σιντριβάνια του κόσμου στέκεται από την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου το γλυπτό του σημαντικού Ελληνα γλύπτη Νίκου Φλώρου, εμπνευσμένο από τη φωνή της Μαρίας Κάλλας, 3 μέτρα σε ύψος, 180 κιλά σε βάρος.
Η «Εspresso» βρέθηκε στα αποκαλυπτήρια του αγάλματος με τίτλο «Ο αιώνιος ήχος της Κάστα Ντίβα» (The Eternal Echo of Casta Civa) και ένιωσε συγκίνηση και υπερηφάνεια όταν ο Νίκος Φλώρος ανάμεσα στην πολιτική ηγεσία του Ντουμπάι, σε πρέσβεις από όλο τον κόσμο, στον δικό μας πρόξενο στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στον επιχειρηματικό κόσμο από το εμπορικό επιμελητήριο του Ντουμπάι έκανε τα αποκαλυπτήρια της φωνής της Μαρίας Κάλλας από την άρια «Casta Diva» μαζί με τον διάσημο διευθυντή της Οπερας του Ντουμπάι, τον Ιταλό Πάολο Πετρουτσέλι.
Πριν ο Νίκος Φλώρος φορέσει το επίσημο κοστούμι του για να φωτογραφηθεί για δεκάδες αραβικά ΜΜΕ στον ειδικό χώρο που είχε στηθεί για τις συνεντεύξεις του, η «Εspresso» συνομίλησε με τον «εξόριστο» από την Ελλάδα καλλιτέχνη.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι για να παρευρεθείς στο Ντουμπάι στην εκδήλωση των αποκαλυπτηρίων του γλυπτού του έπρεπε να ήσουν σε Golden List-VIP, ενώ για τα έργα του στην Ελλάδα δεν υπάρχει χώρος 2 τετραγωνικών μέτρων σε κανένα ελληνικό μουσείο. Απορίας άξιον, αλλά ουδείς… προφήτης στον τόπο του, πόσο μάλλον στην Ελλάδα όπου τα λεφτά πάνε και έρχονται στον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Νίκο, πώς έφτασες στο Ντουμπάι;
Πρώτα απ’ όλα θέλω να σας ευχαριστήσω για την τιμή που μου κάνατε ως όμιλος να έρθετε να καλύψετε το γεγονός. Στην Οπερα του Ντουμπάι ήρθα με επίσημη πρόσκληση από την ίδια τη χώρα των Αραβικών Εμιράτων. Παρακολουθούν τη δουλειά μου εδώ και χρόνια και έχω κάνει και το πορτρέτο του προέδρου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ένα ψηφιδωτό από αλουμίνιο, που ανήκει στην προσωπική του συλλογή. Έπειτα και από αυτή την πρόσκληση στην Οπερα του Ντουμπάι, όπως μου είπαν και οι ίδιοι, με αισθάνονται ως έναν καλλιτέχνη που ενώνει τους δύο πολιτισμούς, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Ελλάδας, διαμέσου της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Είναι πολύ δύσκολο να σε αποδεχτούν στα ΗΑΕ. Δέχονται καλλιτέχνες με διεθνές αποτύπωμα. Θέλουν να έχουν στα ΗΑΕ το καλύτερο που υπάρχει παγκοσμίως σε όλες τις μορφές της ανθρώπινης δραστηριότητας. Το να μπει ένα έργο τέχνης σε κρατικό κτίριο είναι πολύ δύσκολο.
Δεν είναι ιδιωτικές γκαλερί. ια να έρθει το γλυπτό της φωνής της Μαρίας Κάλλας ήταν μια πρόταση-πρόσκληση που για να υλοποιηθεί μας πήρε δύο χρόνια με συσκέψεις με τα ανώτερα στελέχη πολιτισμού των ΗΑΕ μέσω Skype.
Το έργο πέρασε από πολύ μεγάλο έλεγχο και τους εξήγησα το σκεπτικό μου για το αποτύπωμα του ηχοχρώματος της Μαρίας Κάλλας σε γλυπτό.
Οι ίδιοι ενθουσιάστηκαν από τη σύλληψη της ιδέας γιατί δεν είχαν δει ποτέ αποτύπωση του ηχοχρώματος της ανθρώπινης φωνής παγκοσμίως σε γλυπτό. Ο ήχος, ως γνωστόν, έχει κυματοειδή μορφή και τον μετουσίωσα σε ένα γλυπτό ύψους 3 μέτρων και βάρους 280 κιλών μαζί με τη βάση. Αυτό είναι μια παρακαταθήκη για το μέλλον.
Αν σκανάρει κάποιος στο μέλλον τη φωνή από το γλυπτό, θα ακούσει την «Casta Diva». Η φωνή της έγινε ύλη! Η Κάλλας μιλάει σε όλες τις ψυχές του κόσμου. Εκανα λοιπόν τη φωνής της μνημείο.
Πόσο καιρό έκανες για να φτιάξεις το ηχόχρωμα της φωνής της Μαρίας Κάλλας σε γλυπτό;
Τρία χρόνια κατασκευαστικά και ήταν πολύ δύσκολη η φόρμα. Οι αρμόδιοι στα ΗΑΕ ενθουσιάστηκαν με το γλυπτό και κάτι μου λέει ότι μπορεί να το κρατήσουν στη συλλογή τους.
Το άγαλμα της Μαρίας Κάλλας, το άλλο σου γλυπτό, σε φυσική διάσταση, με τη μορφή της Μαρίας Κάλλας είναι ακόμη στο Παρίσι, στην έδρα της UNESCO;
Σήμερα το πρωί ενημερώθηκα ότι το άγαλμα της Μαρίας θα πάει στην Οπερα της Φλωρεντίας. Θα ταξιδέψει εκεί, έπειτα από επίσημη πρόσκληση από την Οπερα της Φλωρεντίας, στις 5 Οκτωβρίου. Πιστεύω πια ότι όλα αυτά τα κινεί με έναν τρόπο η ψυχή της Κάλλας.
Εχει φιλοξενήσει τα γλυπτά σου όλος ο πλανήτης. Η Ελλάδα μας τι κάνει;
Μέχρι σήμερα δεν μου έχει ζητηθεί κάτι. Δεν με έχουν φωνάξει. Δεν με έχουν αξιοποιήσει. Απορώ γιατί. Οχι ως Νίκος Φλώρος, αλλά για τη Μαρία Κάλλας. Γιατί η Μαρία Κάλλας είναι σύγχρονος πολιτισμός. Ταξιδεύω ως Ελληνας γλύπτης, μιλάω για την Ελλάδα σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, κάνω πολιτισμική διπλωματία για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας. Γιατί η τέχνη είναι παγκόσμια γλώσσα. Ως Ελληνας καλλιτέχνης στενοχωριέμαι γιατί νιώθω εξόριστος από τη χώρα μου. Εύχομαι να αλλάξουν τα πράγματα. Μακάρι να συνεργαστούμε.
Γιατί ό,τι και να κάνω δεν έχει οικονομικό χαρακτήρα, έχει πολιτισμικό χαρακτήρα και ενώνει τον διεθνή πολιτισμό. Το περισσότερο οικονομικό βάρος το σηκώνω εγώ, αλλά και χορηγοί από το εξωτερικό που είναι φιλέλληνες. Η Ελλάδα δεν αγαπάει τόσο πολύ τους καλλιτέχνες. Αλλά γιατί δεν στηρίζουν έναν καλλιτέχνη που έμπρακτα έχει διεθνές αποτύπωμα δεν το καταλαβαίνω. Να μη σου απαντάνε σε μια επιστολή σου που στέλνεις σ’ ένα υπουργείο, μουσείο, να σε προσπερνούν.
Δεν ζήτησα ρουσφέτι. Ζήτησα αρχικά 2 τετραγωνικά μέτρα για να τοποθετήσω το άγαλμα της Κάλλας στην Ελλάδα, πριν ξεκινήσει το ταξίδι της στον κόσμο. Αλλά δεν πήρα απάντηση. Αλλά κοίτα τώρα πώς τα φέρνει η ζωή, είμαι στο Ντουμπάι, δέχομαι εκτίμηση, υποστήριξη, αγάπη για το καλλιτεχνικό μου έργο. Και το κάνω σαφές. Δεν μ’ ενδιαφέρει στην Ελλάδα να αναγνωρίσουν το έργο μου, αλλά ας αξιοποιήσουν τη δύναμή μου στον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό.
Πώς βλέπεις την Ελλάδα σήμερα;
Ολη η ανθρωπότητα σήμερα ζει πολύ δύσκολα. Η εξουσία θέλει να χειραγωγήσει τον άνθρωπο. Το θέμα είναι πώς θα εγκλωβίσουμε τον άνθρωπο για να χάσει την πνευματική του υπόσταση και να γίνει εντελώς υλιστής. Ο κόσμος έχει χάσει τον μπούσουλα και πρέπει να επιστρέψει σε αξίες. Γιατί μόνο ο άνθρωπος που έχει ιδανικά είναι ελεύθερος άνθρωπος. Δεν μπορούμε να προσκυνάμε τον καθένα για την ύλη και τη δική μας βόλεψη. Την Ελλάδα μας τη βλέπω μέσα στα προβλήματα.
Αλλά φταίμε κι εμείς και οι επιλογές μας. Χρειαζόμαστε καλύτερη πολιτική και πολιτικούς. Γιατί οι πολιτικοί μας είναι ο καθρέφτη μας. Μου λένε οι φίλοι μου για τα σκάνδαλα του ΟΠΕΚΕΠΕ και με ρωτάνε πώς νιώθω με όσα ακούω. Εγώ έχω φύγει από 17 χρονών για το εξωτερικό. Εχω εργαστεί σκληρά σε Παρίσι, Νέα Υόρκη, Ιταλία και δεν ξέρω από ρουσφέτια και σκάνδαλα. Θα ήθελα η χώρα μου να με αποδεχτεί εν ζωή και όχι μετά θάνατον. Δεν είμαι πολιτικός ούτε κάνω αντιπολίτευση, αλήθειες λέω, να τις κρύψω; Βλέπω τον κόσμο να τρέχει σε συναυλίες και να γεμίζει στάδια. Αλλά, ρε παιδιά, η ζωή δεν είναι μόνοι οι συναυλίες. Είναι και ο δρόμος. Χάρηκα που είδα τους Ελληνες για τα Τέμπη να γεμίζουν δρόμους.
Νίκο, πώς είναι η καθημερινότητά σου;
Δύσκολη. Δεν βγάζω εκατομμύρια επειδή τη μια μέρα θα κάνω έκθεση στη Βενετία και την άλλη στο Μονακό και στην Αγία Πετρούπολη. Οσα χρήματα βγάζω από τη δουλειά μου ξαναπάνε στη δουλειά μου. Δεν είμαι επιχειρηματίας. Υπήρξε ένας χειμώνας που δούλευα χωρίς θέρμανση. Ολα γίνονται στην τέχνη μου με θυσίες. Γιατί τα υλικά που αγοράζω, μπρούντζος, αλουμίνιο, κοστίζουν πάρα πολύ. Χιλιάδες ευρώ. Υπάρχουν εποχές που οι συνθήκες διαβίωσής μου είναι πολύ δύσκολες. Μην παραξενεύεστε που βλέπετε καλλιτέχνες να πεθαίνουν στην ψάθα. Οι ηθοποιοί, οι ζωγράφοι επενδύουν στο θέατρο, στους πίνακες, στα γλυπτά, που κοστίζουν όλα αυτά. Λέω σε φίλους «αν με δείτε μια μέρα να κοιμάμαι σε παγκάκι, μην απορήσετε, θα ετοιμάζω το επόμενο έργο». Τα λεφτά δεν τα τρώνε οι καλλιτέχνες. Μια παραγωγή να πέσει έξω, και ο καλλιτέχνης είναι πολύ δύσκολο να ξαναστηθεί στα πόδια του. Εχω φτάσει στη Νέα Υόρκη τρεις μέρες από την έναρξη έκθεσής μου και να μην έχω φάει για τρεις μέρες. Πληρώθηκα κι έφαγα. Να μου πεις, «γιατί δεν δανείστηκες»; Είμαι αξιοπρεπής άνθρωπος. Το να αγοράζουν οι άνθρωποι έργα τέχνης δεν βοηθάνε τους καλλιτέχνες, βοηθάνε να συνεχιστεί ο πολιτισμός πάνω στον πλανήτη. Να συνεχίσουν να καταγράφονται ιστορίες ανά τους αιώνες. Ο καλλιτέχνης είναι ένας μεταφορέας μηνυμάτων για την ανθρωπότητα του μέλλοντος. Αν σκεφτείτε ότι το μάρμαρο μένει ζωντανό ανά τους αιώνες, ένας γλύπτης μεταφέρει πληροφορίες για την εποχή του στις άλλες γενιές.
Τι σε κρατάει όρθιο;
Η πίστη μου στον Θεό. Πολλές φορές έχω φλερτάρει με την κατάθλιψη και τη δυστυχία. Αλλά εκεί, στη μεγάλη απελπισία και την αυτοκαταστροφή από τις αρνητικές σκέψεις, υπάρχει πάντα η δύναμη της προσευχής. Είμαι ευγνώμων για αυτό που μου έχει δοθεί. Το μεγαλύτερο δώρο είναι η ίδια η ζωή, ακόμα και να πονάς και να υποφέρεις. Το σημαντικό είναι να αισθάνεσαι. Ακόμα και τον πόνο. Γιατί όταν πεθάνεις δεν θα αισθάνεσαι. Οσο ζούμε, αισθανόμαστε, εξελισσόμαστε.
Η ευτυχία είναι στα αργά, απλά πράγματα. Μου αρέσει πολύ λοιπόν να κάθομαι σ’ ένα παγκάκι και να βλέπω μικρά παιδιά να παίζουν ανέμελα. Αυτή είναι ευτυχία. Πληρότητα νιώθω με μια ανθρώπινη αγκαλιά, όταν αυτή δεν περιμένει κάτι υλικό από σένα. Ενα χαμόγελο με καλοσύνη. Ο άνθρωπος καταναλώνει και νομίζει ότι υπάρχει. Εχει ξεχάσει τις απλές καθημερινές αξίες, όπως να είσαι καλά με τον εαυτό σου, να μην τον πολεμάς, να είσαι γαλήνιος και ήρεμος. Να συγχωρείς και τον εαυτό του για τα λάθη του και τους γύρω σου και τον εχθρό σου. Με τη συγχώρεση έχεις κερδίσει τη γαλήνη της ψυχής σου.
