Τα αναλλοίωτα από τις φυσικές διαδικασίες της αποσύνθεσης σώματα των αγίων αποτελούν στη συνείδηση των πιστών μία από τις ελάχιστες χειροπιαστές αποδείξεις της Θείας Χάρης…
Τα αναλλοίωτα από τις φυσικές διαδικασίες της αποσύνθεσης σώματα των αγίων αποτελούν στη συνείδηση των πιστών μία από τις ελάχιστες χειροπιαστές αποδείξεις της Θείας Χάρης.
Οπότε δεν είναι να απορεί κανείς γιατί τα σκηνώματα αποτελούν πόλο έλξης για τους γεμάτους δέος πιστούς τόσο στην Ορθόδοξη όσο και στην Καθολική Εκκλησία.
Η πραγματικότητα όμως της συντήρησης των σκηνωμάτων των αγίων είναι λιγότερο θαυματουργή, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Ελίζαμπεθ Χάρπερ, η οποία επισκέφτηκε πολλά από τα προσκυνήματα σκηνωμάτων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Τα σκηνώματα λέγεται ότι αναδίνουν το μύρο της αγιότητας, το οποίο έχει μια ιδιαίτερα γλυκιά και λουλουδάτη μυρωδιά. Για να χαρακτηριστεί το σώμα ενός αγίου ιερό σκήνωμα, θα πρέπει να μην έχει υποστεί καμία επεξεργασία, όπως ταρίχευση, και να έχει συντηρηθεί άθικτο από μόνο του.
Η πράξη όμως, ακόμη και στις θρησκευτικές υποθέσεις, απέχει από τη θεωρία. Δεδομένου ότι η διαδικασία της εκταφής είναι από μόνη της αρκετά επικίνδυνη για τη διατήρηση του σκηνώματος, είθισται στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία να επιστρατεύονται κάποιες μέθοδοι συντήρησης, όπως είναι το κέρωμα ή ο εμποτισμός του σώματος με φαινόλη. Ερευνα που έχει γίνει από παθολόγους του πανεπιστημίου της Πίζα έχει δείξει ότι το άνοιγμα ενός τάφου διαταράσσει το μικροκλίμα που ευθύνεται για τη συντήρηση του σώματος, οπότε αυξάνονται οι πιθανότητες το σώμα να αρχίσει να αποσυντίθεται μετά.
Αυτό συνέβη στην περίπτωση της Francesca Romana, που είναι πια ένας σκελετός που εκτίθεται με τα ρούχα μοναχής. Κηρύχθηκε άφθαρτη λίγους μήνες μετά τον θάνατό της το 1440 και όταν ο τάφος της ανοίχτηκε και πάλι δύο αιώνες αργότερα δεν είχε απομείνει τίποτα.
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία επισήμως δεν θεωρεί πια την αφθαρσία του σκηνώματος θαύμα, ωστόσο φροντίζει να μη δημιουργεί αμφιβολίες στους πιστούς που θεωρούν την αφθαρσία των αγίων ένα σημάδι από τον Θεό. Φροντίζει μάλιστα να τοποθετεί τους αγίους μέσα σε πολυτελείς βιτρίνες ώστε το προσκύνημα να έχει την αίγλη που επιβάλλει η παράδοσή της.
Μεταξύ των σκηνωμάτων που έχει φωτογραφήσει η φωτορεπόρτερ Ελίζαμπεθ Χάρπερ είναι αυτό της αγίας Paula Frassinetti, η οποία εκτίθεται σε γυάλινο φέρετρο στη Μονή St Dorothea στη Ρώμη. Η αγία γεννήθηκε το 1809 στη Γένοβα και ήταν συνιδρύτρια του τάγματος των Αδερφών της Αγίας Δωροθέας που είχαν αφιερώσει τη ζωή τους στο να βοηθούν τους φτωχούς. Πέθανε το 1882 και το σώμα της κηρύχθηκε άφθαρτο το 1906. Αν και πλέον έχει απομείνει σχεδόν μόνο ο σκελετός, τα χαρακτηριστικά του προσώπου της έχουν μείνει ασυνήθιστα άθικτα, αλλά, όπως εξηγεί η Χάρπερ, χάρη στη φαινόλη.
Ενας άλλος άγιος τον οποίο επισκέφτηκε η Χάρπερ είναι ο Πάπας Πίος ο 5ος, το οποίου το σκήνωμα φυλάσσεται μέσα σε ασήμι από τον θάνατό του το 1572.
Προσκύνημα
Η αφθαρσία όμως μπορεί να μην αφορά ολόκληρο το σώμα ενός αγίου αλλά μόνο κάποιο μέλος του, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του αγίου Francis Xavier, του οποίου έχει τεθεί σε προσκύνημα στον ναό Gesu της Ρώμης μόνο το διατηρημένο χέρι του και συγκεκριμένα ο δεξιός βραχίονας, με τον οποίο ευλογούσε και βάφτιζε τους πιστούς.
«Είναι πρόκληση να βρίσκεις τα κενά στον ρεαλισμό και στην ιστορική προέλευση του σκηνώματος και να αντλείς ικανοποίηση από τη δουλειά ντετέκτιβ που κάνεις. Αλλά η διατήρηση των άφθαρτων σωμάτων συχνά γίνεται με σκοπό να είναι αντιληπτή» εξηγεί η Χάρπερ, που αναφέρει το παράδειγμα του λειψάνου της Anna Maria Taigi στον ναό του San Crisogono. «Από μακριά δείχνει άφθαρτη αλλά, όταν πλησιάσει κανείς, μπορεί να δει ότι οι ρυτίδες του προσώπου της είναι σχηματισμένες από κερί. Κάποιες δεκάδες μαύρες τρίχες ξεπροβάλλουν από τις ξανθές μπούκλες της δείχνοντας ότι κάτι μακάβριο υπάρχει από κάτω. Και αυτή είναι ένας σκελετός» εξηγεί η Χάρπερ. Ακόμη και οι υπεύθυνοι συντήρησης των σκηνωμάτων εξηγούν ότι τα μέσα που χρησιμοποιούν δεν έχουν στόχο να κοροϊδέψουν τους πιστούς αλλά να «συντηρήσουν την πραγματική έκφραση της αγίας όταν αυτή ανακαλύφθηκε στον τάφο της.
Δείτε τις φωτογραφίες:
